Celem niniejszego artykułu jest wykładnia Jeana-Lu ca Mariona fenomenologii donacji jako swoistej filozoficznej teorii performansu. Inspiracje, kierunek oraz kontekst przedstawionej interpretacji wyznaczają istotne przeobrażenia współczesnej humanistyki, której krajobraz został ukształtowany przez liczne kontrtekstualne zwroty. Artykuł przedstawia główne motywy Marionowskiej fenomenologii donacji, takie jak kontrmetoda, dar, sakrament, objawienie, oddany, wydarzenie, przygodność, fenomen nasycony, świadek itp., doszukując się w nich performatywnych instrukcji. Artykuł kończy się wielowątkową krytyką Mariona fenomenologii donacji, pokazując dlaczego nie zdaje ona egzaminu i musi ustąpić fenomenologicznej zasadzie performancji.

The aim of presented article is the discussion with several theses of Witold Płotka's book Studia z fenomenologii poznania. Transcendentalna filozofia Edmunda Husserla a problem wiedzy [Studies in the Phenomenology of Cognition. Transcendental Philosophy of Edmund Husserl and the Problem of Knowledge]. After a short presentation of its main theses, the article subjects them to criticism. It starts with a observation that Husserl's theory of cognition, as reconstructed by Płotka, assumes the primacy of theoretical reason, which results in two major (...) problems: ignoring the ontological assumptions of cognition as such and its life-world context. The introduction of the latter element into the discussion implies radical reconstruction of the phenomenology of cognition in the direction of the phenomenology of life. (shrink)